صنعت سیمان در شرایط رکود با مشکلات زیادی روبهرو شد، به گونهای که میزان تقاضا برای سیمان کاهش و منجر به بروز مشکلات مالی عدیده شد؛ همین کاهش تقاضا برای مصرف سیمان در داخل کشور به دلیل رکود ساختوساز و پروژههای عمرانی در کشور شرایط را برای این صنعت سختتر کرده است. هرچند بیشتر شرکتهای تولید سیمان در کشور با تمام توان به دنبال بازارهای هدف و صادرات محصولات خود هستند اما این تولیدکنندگان برای گسترش بازارهای مصرف خود در کشورهای خارجی نیز با مشکل روبهرو شدند. در این میان عدهای از کارشناسان معتقدند اگرچه تعداد کارخانههای تولید سیمان در ایران نسبت به سایر کشورها بیشتر است، اما راندمان تولید و ارزآوری آن به نسبت، بسیار کمتر است. چرا راندمان تولید سیمان در ایران پایین است؟ در همین رابطه عبدالمجید نیکنام جهرمی، مدیرعامل شرکت سیمان ارومیه در گفتوگو با اقتصاد ۲۴ در پاسخ به این سوالی مبنی بر اینکه چرا با وجود حضور شرکتهای متعدد سیمانی در کشور، اما راندمان تولید این کارخانجات از سایر کشورهایی که با کارخانههای محدود فعالیت دارند کمتر است؟ گفت: بخشی از راندمان پایین تولید سیمان به تقسیم و سهمیه بندی بازار برمیگردد، یعنی ما با وجود اینکه در شرکت سیمان ارومیه توان تولید دو میلیون تن سیمان در سال را داریم در سالهای قبل با توجه به اینکه از سوی انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان نظام سهمیه بندی و در حقیقت یک اوپک سیمانی درست شده بود مقید بودیم روی ۶۰ تا ۷۰درصد ظرفیت تولید خود کار کنیم تا بقیه همکاران آسیب نبینند. این فعال اقتصادی ادامه داد: اکنون نیاز داخلی کشور به سیمان در حدود ۴۸ تا ۵۰میلیون تن است و ظرفیت یا ظرفیت اسمی تولید، نزدیک ۹۰ میلیون تن است یعنی به اضافه ۱۰ تا ۱۵ تن صادرات که در کل حدود ۶۵ میلیون تن سیمان است. وی تصریح کرد: طبق برنامهریزی میبایست همه شرکتهای تولیدکننده با ظرفیتهای ۶۵ تا ۷۰ درصد کار کنند که هیچ کارخانهای تعطیل نشود، چون کارخانهها جانماییهای مختلف دارند. جهرمی یادآور شد: این ظرفیت پایین بیشتر به این برمیگردد که وقتی کارخانهای برای ظرفیت ۱۰۰ درصدی طراحی میشود طبیعی است که هنگامی که زیر ظرفیت کار میکند در حقیقت هزینههای تولید بالا خواهد رفت یعنی ماشینآلاتی که خریداری شده دو میلیون تن تولید میکند، اما با ۶۰ تا ۷۰درصد ظرفیت کار میکنند و طبیعی است که هزینههای تولید افزایش قابل ملاحظهای پیدا میکند و این هم یکی از مشکلاتی است که در صنعت سیمان وجود دارد. مدیرعامل شرکت سیمان ارومیه تاکید کرد: قدمت بعضی از کارخانههای تولید سیمان در کشور به ۴۰ سال دوم عمر خود رسیده و طبیعی است که اینها نیاز به بازسازی، مرمت و تعمیرات زیادی دارند که تمامی اینها در شرایط فعلی هزینهبر است که این موضوع هم یک مشکل دیگری است. وی یادآور شد: ما مدعی هستیم که اگرچه عرضه و تقاضا در کشور متناسب است، اما باید اجازه دهند نظام قیمتگذاری صنعت سیمان حذف شود و اجازه دهند کارخانجات با توجه به بالانس بودن عرضه و تقاضا قیمت را خودشان تعیین کنند؛ طبیعی است کارخانجات به دلیل حفظ و ادامه حیاتشان قیمت نامعقول و غیرقابل توجیهی نخواهند داد و قیمت هایشان به گونهای خواهد بود که بازار مصرف را از دست ندهند، ولی متأسفانه نگاه وزارت صنعت، معدن و تجارت به این صنعت نگاه خاص و ویژهای است، نگاه ویژهای که تنبیهی و به ضرر صنعت سیمان است. تعیین قیمت دستوری مدیرعامل شرکت سیمان ارومیه در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه چه مشکلاتی مانع از رشد و تسهیل در این صنعت شده است؟ گفت: نخستین مشکل در صنعت سیمان کشور تعیین قیمت پایین این محصول است. وی تصریح کرد: این در حالی است که این روزها همه بر گرانی محصولات مختلف آگاهند به طور مثال امروز در صنعت لبنیات چه خبر است؟ هر ۳ ماه چه اتفاقی برای قیمت محصولات لبنی میافتد. متأسفانه یک لیتر شیر پاستوریزه چیزی بین ۷۵۰۰ تا ۸۰۰۰تومان قیمتگذاری شده است که این اتفاق برای سیمان با توجه به رشد قیمت سایر محصولات نیفتاده است. به گفته جهرمی، بزرگترین معضل سیمان قیمتگذاری غیر واقعی است و البته معضلات صنعت بیش از اینهاست، مثلا بحث خریدهای خارجی، قطعات و آجر اینها جزء مواردی است که برای تولیدکنندگان سیمان به شدت دغدغه آفرین است. وعدههای افزایش قیمت این فعال اقتصادی در بخش صنعت سیمان در پاسخ به این سوال که آیا طبق وعده افزایش قیمت دوباره از سوی مسئولان در وزارت صنعت، معدن و تجارت مرحله دوم نرخگذاری اعلام شده است؟ گفت: به نظر نمیرسد که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای مرحله دوم اقدام به افزایش قیمت سیمان داشته باشد، البته همکارانمان در انجمن باید پیگیر این موضوع باشند و تأکید کنند، اما متأسفانه همیشه گفتند افزایش قیمت دو مرحله خواهد بود، ولی هیچ زمانی این وعدهها محقق نشده است. وی تصریح کرد: در حقیقت سال گذشته هم بعد افزایش ۳۷ درصدی قیمت محصولات سیمانی فله، بحث ۶۳ درصد افزایش قیمت بود که متأسفانه مرحله دوم آن اجرا نشد؛ امسال هم این نظر را دارند و متأسفانه دیوار صنعت سیمان از بقیه صنایع کوتاهتر است. این فعال اقتصادی در بخش صنعت سیمان ادامه داد: صنعت سیمان برای ادامه فعالیتهای تولیدی و صادراتی خود نیاز به سرمایه در گردش دارد که این مهم تنها با عرضه کافی و برگشت نقدینگی حاصل از فروش محصولات امکانپذیر است؛ از اینرو با عدم موافقت با افزایش منصفانه قیمت سیمان هیچ گاه این مهم محقق نمیشود و تنها سیمانیها باید تولید را با ضرر ادامه دهند. مدیرعامل شرکت سیمان ارومیه تاکید کرد: سرمایه در گردش، تجهیز کارخانهها به دستگاهها و فناوری و قیمتگذاری کارشناسی بر قیمتها مواردی است که راندمان تولید و صادرات را افزایش میدهد و برخلاف آن، صنعت سیمان را دچار رخوت خواهد کرد.